สุลต่านซาห์เรียร์ทรงพบว่าพระมเหสีนอกใจ จึงปฏิญาณว่าจะร่วมบรรทมกับหญิงที่แต่งตั้งขึ้นเป็นพระชายาเพียงคืนเดียว วันรุ่งขึ้นก็จะประหารชายาเสีย จนประชาชนเดือดร้อนไปหมด ธิดาคนโตของท่านอำมาตย์ ชื่อนางเซเฮอร์ซาเดเข้าถวายตัววางอุบายเล่านิทานซ้อนนิทานให้สุลต่านฟังทุกคืน แต่ค้างตอนจบหรือตอนสนุกไว้เล่าในวันรุ่งขึ้น สุลต่านจึงชะลอการประหารไว้จนกว่านิทานจะจบเรื่อง นางเล่านิทานผ่านไปหลายเรื่อง จนครบ 1001 ราตรี สุลต่านพอพระทัยในสติปัญญาของนาง จึงแต่งตั้งให้เป็นสุลตาน่าครองรักกันสืบมา